Thay tướng có đổi vận?
4 mùa giải gần nhất, có tất cả 27 sự thay đổi giữa mùa trên băng ghế huấn luyện tại Ngoại hạng Anh. Đáng nói ở chỗ, chỉ 4/27 thay đổi nhân sự HLV trưởng này kết thúc mùa giải ở vị trị thấp hơn so với vị trí khi họ nhận việc từ người tiền nhiệm. Thực tế, trong 4 trường hợp cá biệt này, lại có tới 3 sự vụ xảy ra ở cùng một đội, là Watford: Nigel Pearson (7/2020), Xisco Munoz (10/2021) và Claudio Ranieri (1/2022). Watford là tập thể bất ổn và vì thế, những biến động tại đây không đại diện cho mẫu số chung.
Mặt khác, trường hợp còn lại là... Leeds năm 2021/22, khi Jesse Marsch thay Marcelo Bielsa. Marsch nhận việc khi Leeds đứng thứ 16 và kết thúc mùa giải ở vị trí 17, nhưng tình hình ở Leeds bấy giờ lại chỉ ra, họ thậm chí còn phải xuống hạng nếu vẫn giữ Bielsa ở lại.
Cơ bản thì số đông những quyết định tìm HLV mới của các đội bóng Anh đều hiệu quả. Everton tăng 6 hạng khi Carlo Ancelotti tới thay Marco Silva vào tháng 12/2019, trong khi Jose Mourinho đưa Tottenham từ hạng 14 lên hạng 6, tính từ lúc nhận chuyển giao công việc vào tháng 11/2019. Trong ngắn hạn, dễ nhận ra thay tướng giữa mùa sẽ giúp cải thiện thứ hạng và thành tích các đội bóng!
Dục tốc bất đạt, một quan niệm sai lầm
Nhà Boehly thay Tuchel vì Chelsea “bắt đầu có dấu hiệu sa sút”? Graham Potter tới Stamford Bridge để đưa Chelsea trở lại cuộc đua vô địch ở các giải đấu ngay trong mùa giải này?
Không hẳn. Luôn tồn tại một quan niệm “hiệu ứng HLV mới” tại Anh nhiều thập kỷ qua, nghĩa là đám đông nhìn vào một thay đổi trên ghế chỉ đạo tại một CLB với tâm niệm, HLV này sẽ lập tức vực dậy đội bóng mới.
Nhưng sự thật lại hoàn toàn trái ngược. Vẫn là hệ tham chiếu 27 HLV mới được giới thiệu ở giữa mùa trong 4 năm qua, chỉ 9 HLV giành từ 3 chiến thắng trở lên ở 5 trận đầu cầm quân. Hãn hữu vài trường hợp cá biệt là Solsa (MU, toàn thắng 5 trận), Rodgers (Leicester, thắng 4), Mourinho (Tottenham, thắng 4) và Tuchel (Chelsea, thắng 4).
Phần còn lại chứng kiến 11 HLV hoặc chỉ thắng 1, hoặc không thắng trận nào trong 5 trận đầu. Nhưng Eddie Howe và Ancelotti đã chứng minh quy luật hoàn toàn mới: Trâu chậm đôi khi mới được uống nước trong. Howe và Ancelotti thắng 1/5 trận đầu, nhưng sau đó tất cả đều biết họ lần lượt biến Newcastle và Everton thành các ngựa ô thách thức ông lớn.
Ngược lại, Steven Gerrard tới Aston Villa và thắng 4/6 trận đầu, nhưng ở 8 trận tiếp theo, Gerrard duy nhất một lần hưởng hương vị chiến thắng. Rốt cuộc, các ông chủ kỳ vọng gì khi ra quyết định thay tướng? Họ cần một vài chiến thắng giai đoạn đầu nhằm xoa dịu người hâm mộ, hay hướng tới những thứ lâu dài hơn?
Bây giờ, phải đề cập tới câu chuyện “tuổi tác”. Chỉ 12/27 HLV được chọn giữa mùa 4 năm qua lớn tuổi hơn người đồng nghiệp vừa bị sa thải. Giới chủ bóng đá Anh ngày nay tìm kiếm các gương mặt trẻ trung, nhiều ý tưởng và khao khát thể hiện mình. Arteta thay Emery, Howe thay Steve Bruce là những minh họa sôi động nhất.
Hai năm trước, Sam Allardyce tới West Brom vào tháng 12 để rồi chịu lần xuống hạng đầu tiên trong sự nghiệp. Roy Hodgson và kinh nghiệm 40 năm làm nghề đưa Watford từ hạng 18... xuống hạng 19 vào mùa trước. Tới chuyên gia vá víu là Ranieri cũng “bó tay” với Fulham và Watford.
3 ngày trước, trang chủ Chelsea trong thông cáo báo chí công bố Graham Potter nhấn mạnh: “Chelsea kỳ vọng một phương pháp huấn luyện tân tiến tới một HLV có ý chí cải cách”. Nghĩa là, việc thay HLV giữa mùa trong thời đại mới của bóng đá đỉnh cao nên được hiểu là động thái xây dựng các giá trị cốt lỗi và bền vững, thay vì đuổi theo danh vọng ngắn hạn trước mắt. Trong chừng mực nào đó, Boehly không hẳn là vội vàng thay Tuchel - nhà vô địch Champions League bằng Potter - một người trẻ còn non tay nhưng giàu tham vọng.
Ai lợi nhất từ việc thay tướng?
Trong 4 năm, những đội bóng tiêu biểu hưởng lợi lớn nhờ việc thay tướng giữa mùa có thể kể tới Newcastle (Eddie Howe thay Steve Bruce, vị trí BXH tăng 8 bậc từ 19 lên 11), Tottenham (Jose Mourinho thay Mauricio Pochettino, vị trí BXH tăng 8 bậc từ 14 lên 6; Antonio Conte thay Nuno Santo, vị trí BXH tăng 4 bậc từ 8 lên 4, giành vé dự Champions League) và Chelsea (Thomas Tuchel thay Frank Lampard, vị trí BXH tăng 5 bậc từ 9 lên 4, vô địch Champions League).
Tháng nào nên thay HLV?
Dữ liệu chỉ ra nếu thay HLV vào tháng 11, các CLB sẽ nhận lại kết quả tích cực nhất. Trung bình, một HLV tới nhận việc vào tháng 11 sẽ giúp đội bóng tăng 2,4 vị trí trên BXH. Antonio Conte là ví dụ tiêu biểu khi thay Nuno Santo vào tháng 11 năm ngoái, đưa Tottenham trở lại Champions League.
Bình Luận