Ở vòng loại U20 châu Á 2023, U20 Việt Nam từng gặp rất nhiều khó khăn và đã thất bại 2-3 trước Indonesia nên chỉ giành ngôi nhì bảng. Thời điểm đó, các học trò của HLV Đinh Thế Nam bối rối, mắc nhiều sai lầm trước một tập thể giàu tốc độ, thể lực.
Tuy nhiên, trước U20 Australia được đánh giá cao hơn Indonesia nhiều, U20 Việt Nam lại có màn trình diễn ấn tượng và giành chiến thắng thuyết phục. Có thể nói, Khuất Văn Khang và các đồng đội đã "lột xác" trên đất Uzbekistan.
Dấu ấn chiến thuật
So với vòng loại, lực lượng U20 Việt Nam không quá khác biệt, vẫn trông chờ vào loạt sao trẻ như Khuất Văn Khang, Nguyễn Văn Trường, Nguyễn Đức Việt, Nguyễn Thanh Nhàn... Tuy nhiên, HLV Hoàng Anh Tuấn lại chọn sơ đồ chiến thuật và cách sắp xếp nhân sự rất khác biệt so với những gì HLV Đinh Thế Nam đã làm.
HLV Đinh Thế Nam sử dụng sơ đồ chiến thuật 4-3-3, thường xuyên bố trí 3 tiền đạo giỏi nhất là Vĩ Hào, Thanh Nhàn (hai cánh) và Quốc Việt (đá cắm) cùng nhau trên hàng công. Ở vòng loại U20 châu Á, Văn Trường vắng mặt vì chấn thương nên bộ ba tiền vệ là Đức Phú, Văn Khang, Xuân Tiến.
Trước Australia, HLV Hoàng Anh Tuấn chuyển sang sơ đồ chiến thuật 3-4-3 (5-4-1 ở trạng thái phòng ngự). Với thêm một trung vệ (so với sơ đồ 4-3-3), hệ thống phòng ngự của U20 Việt Nam khiến đối phương bế tắc trong khâu phối hợp trung lộ. Ngoài ra, trong những tình huống tạt bóng của đối phương, ba trung vệ U20 Việt Nam cũng bọc lót cho nhau rất tốt. Vì thế, U20 Australia gần như không có một cơ hội rõ ràng nào về phía khung thành thủ môn Cao Văn Bình.
Không chỉ vậy, hệ thống của HLV Hoàng Anh Tuấn cũng giúp U20 Việt Nam đảm bảo được sự chắc chắn ở tuyến giữa. Trước đây, chỉ Đức Phú có thiên hướng phòng ngự còn Văn Khang, Xuân Tiến thường xuyên tấn công. Lần này, Đức Phú có thêm sự hỗ trợ từ Đức Việt, một tiền vệ mỏ neo từ HAGL, cũng tranh chấp khá tốt.
Việc thay đổi chiến thuật của U20 Việt Nam cũng khiến Australia "việt vị". Trước giải đấu, họ đã "do thám" Việt Nam ở vòng loại nên bị bất ngờ trước "bài" mới từ HLV Hoàng Anh Tuấn. "Việt Nam chơi hay như mọi khi. Họ khiến tôi ngạc nhiên một chút về sơ đồ chiến thuật khi trước đây, họ thường chơi 4-3-3 hay 4-5-1 nhưng ở trận này, họ sử dụng sơ đồ 5-4-1", HLV Trevor Morgan của U20 Australia chia sẻ.
Cách HLV Hoàng Anh Tuấn sử dụng hai ngôi sao sáng nhất U20 Việt Nam là Văn Khang và Văn Trường cũng rất đáng chú ý. Ông cho Văn Khang, một tiền vệ con thoi (box-to-box) lui về đá hậu vệ cánh trái. Đây là phương án giúp U20 Việt Nam giảm rủi ro trong khâu phòng ngự nếu sử dụng Nguyễn Bảo Long, hậu vệ sinh năm 2005 còn non kinh nghiệm.
Văn Khang cũng có khả năng leo biên, phối hợp với các đồng đội cũng như chuyển trạng thái tốt hơn Bảo Long. Chính từ một pha "bẻ lòng" khôn ngoan của Văn Khang, Quốc Việt băng lên và thực hiện cú sút xa đẹp mắt, mang về 3 điểm cho U20 Việt Nam.
Trong khi đó, Văn Trường, cũng là một tiền vệ con thoi, được xếp đá tiền đạo cắm còn Thanh Nhàn, Quốc Việt chơi dạt biên. So với hai người đồng đội, cầu thủ của CLB Hà Nội có thể hình, khả năng tranh chấp tay đôi, xoay xở trong phạm vi hẹp tốt hơn. Đây là yếu tố cực kỳ quan trọng bởi U20 Việt Nam chơi phòng ngự, phản công nên tiền đạo cắm thường xuyên phải hoạt động độc lập.
Trước những trung vệ, tiền vệ phòng ngự cao lớn của U20 Australia, Văn Trường vẫn xử lý tốt, mở ra các phương án triển khai tấn công cho U20 Việt Nam. Theo thống kê của AFC, số 8 có tỷ lệ tranh chấp tay đôi thắng lên đến 80% và khiến đối thủ phạm lỗi 4 lần (nhiều nhất đội).
U20 Việt Nam còn gì?
Cách sắp xếp mới mẻ của HLV Hoàng Anh Tuấn đã tạo điều kiện thi đấu cho những gương mặt mới, đặc biệt là trung vệ Lê Nguyên Hoàng. Cầu thủ sinh năm 2005 đã chơi cực kỳ ấn tượng trước Australia, thực hiện 6 lần giải vây, 2 lần tắc bóng và 2 lần đánh chặn. Anh chính là cầu thủ nổi bật nhất trong bộ ba trung vệ của U20 Việt Nam.
Ngoài ra, khi đẩy Văn Trường lên cao, Vĩ Hào, một cầu thủ giàu kinh nghiệm thi đấu V.League, phải dự bị. Nhờ đó, U20 Việt Nam còn phương án dự phòng chất lượng để vẫn có thể duy trì sức ép trước Australia khi cho những trụ cột nghỉ ngơi. Dù chỉ có 25 phút thi đấu, Vĩ Hào cũng để lại ấn tượng với 4 lần bị phạm lỗi, tỷ lệ tranh chấp tay đôi thắng là 66,7%. Nếu may mắn hơn, tiền đạo của CLB Bình Dương đã có thể ghi bàn khi cú dứt điểm của anh lại đưa bóng đi chệch cột trong gang tấc.
Bên cạnh đó, HLV Hoàng Anh Tuấn vẫn còn trong tay Đinh Xuân Tiến, ngôi sao đang lên của SLNA, đã chơi hơn 1.100 phút tại V.League. Nhờ đó, ở một giải đấu có mật độ dày như vòng chung kết U20 châu Á 2023, U20 Việt Nam có thể xoay tua cầu thủ trên hàng công mà không sợ thay đổi chất lượng.
Tinh thần, sự kỷ luật của U20 Việt Nam cũng là điều đáng khen ngợi. Trước những sức ép liên tục của Australia (với tỷ lệ kiểm soát bóng là 66,9%, 22 pha tạt bóng - gần gấp đôi Việt Nam), các học trò HLV Hoàng Anh Tuấn vẫn đứng vững và đủ sức tung ra những đòn phản công chất lượng. Bằng chứng là U20 Việt Nam có 8 lần dứt điểm, nhiều hơn đối thủ hai lần.
HLV Hoàng Anh Tuấn cũng đánh giá cao điều này: "Mấu chốt của trận đấu này là thái độ nhập cuộc và tính kỷ luật, đây là điểm mạnh của U20 Việt Nam. Chúng tôi vẫn xây dựng và phát huy điểm này. Chúng tôi nghiên cứu rất kỹ đối thủ. Vì vậy, hiệp hai, Australia thấy lúng túng trước khung thành U20 Việt Nam".
Không chỉ vậy, U20 Việt Nam còn có sự thừa nhận từ đối thủ. HLV Morgan nhận xét: "Tinh thần thi đấu của họ cũng tốt. Chúng tôi nhồi bóng vào vùng cấm U20 Việt Nam ngày hôm nay gấp đôi đối thủ nhưng không thể ghi bàn".
Thể lực của U20 Việt Nam cũng là một điểm cộng. Ở trận thua Indonesia tại vòng loại, các cầu thủ xuống sức trong giai đoạn cuối trận và để đối thủ liên tiếp ghi bàn. Nhưng lần này, họ vẫn đứng vững sau 90 phút chịu nhiều sức ép từ Australia. Trong những ngày đầu tiếp quản U20 Việt Nam, HLV Hoàng Anh Tuấn chú trọng vào khâu cải thiện thể lực và điều này đã phát huy hiệu quả.
Vẫn còn quá sớm để nói về cơ hội của U20 Việt Nam ở giải đấu này khi đây mới là trận mở màn. Nhưng với sự tiến bộ thần tốc mà HLV Hoàng Anh Tuấn đã mang lại, người hâm mộ Việt Nam đã có nhiều hy vọng hơn ở lứa cầu thủ hiện tại. Còn nhớ cách đây 7 năm, chính chiến lược gia này đưa U19 Việt Nam (lứa Quang Hải, Tiến Linh, Tấn Tài...) giành vé dự vòng chung kết U20 World Cup 2017 trên đất Hàn Quốc.
Bình Luận